NRC: NCTV verzamelde jaren privacygevoelige informatie van burgers

silhouet beweegt handen over kleurenveld met ICT-functies

De NCTV (Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid) verzamelde jarenlang allerlei privacygevoelige informatie van burgers via nepaccounts. Dat meldt het NRC dit weekend op grond van eigen onderzoek.

Dit is ten eerste in strijd met de wet en ten tweede ligt het buiten de bevoegdheden van de overheidsorganisatie. Het gaat zowel om verzamelen van gevoelige informatie van en over burgers als het via nepaccounts volgen van groepen burgers op diverse sociale media.

Daar gaat het bijvoorbeeld om activisten politieke betrokkenen bij bijvoorbeeld verkiezingscampagnes en religieuze leiders. NRC baseert de conclusies of op grond van zeker tientallen gesprekken met bronnen. Verder wist de krant de hand te leggen op een aantal interne documenten.

Politie

Allen de politie of de geheime dienst mogen dit soort activiteiten uitvoeren. Maar uit de verhalen van de bronnen en de stukken blijkt dat het NCTV toch actief privacygevoelige informatie verzamelde over over bepaalde personen. Dat zijn niet alleen NAW-gegevens, maar ook de burgerlijke staat en met wie de mensen omgaan. Daar zitten ook foto’s bij.

Uit de stukken blijkt bijvoorbeeld dat een niet nader genoemde ‘prediker uit Almere’ onderwerp wat van een dergelijk onderzoek. De NCTV stuurde berichten met dit soort gegevens door aan de politie, de AIVD en zelfs de gemeente. Ook buitenlandse veiligheidsdiensten werden op de hoogte gesteld met gegevens over de prediker.

Het verzamelen en verspreiden van dit soort gegevens is volgens deskundigen die de krant sprak  direct gevolg van onduidelijkheid in de taakomschrijving van de NCTV. De organisatie ontstond in 2014 met als missie coördinerend te zijn in de uitwisseling van informatie tussen diverse overheidsinstellingen.

Wettelijke grens

De NCTV mag zelf analyses maken in grotere kwesties rond de nationale veiligheid. Hoe ver dat mag gaan staat nergens specifiek omschreven, en van die ruimte maakte de organisatie gebruik om privacygevoelige informatie over personen te verzamelen en het gedrag van mensen via nepaccounts te volgen.

Intussen is een duidelijke wettelijke grens wel die van de bevoegdheden. Waar de politie of bijvoorbeeld de AIVD wel personen mogen onderzoeken, heeft de NCTV die bevoegdheid uitdrukkelijk niet.

Oud-medewerkers verklaren tegenover de krant dat de onduidelijkheid rond de bevoegdheden van de NCTV al jaren onderwerp van gesprek en vragen is, maar dat daar tot nu toe niets mee is gedaan.  Vanwege de onduidelijkheden zijn er ook geen normen en regels. Er heerst dus veel onduidelijkheid waarvan de medewerkers zeggen dat dat leidt tot willekeur en onkunde.

AP

De Autoriteit Persoonsgegevens is intussen van de praktijk op de hoogte. De Autoriteit stelt dat burger moeten kunnen vertrouwen dat overheden op de juiste manier omgaan met hun gegevens. Het AP gaat naar aanleiding van de onthullingen wel navraag doen bij de NCTV. Of dat maatregelen gaat opleveren is nog niet duidelijk.

NCTV-baas Pieter-Jaap Aalbersberg zegt intussen tegen de krant dat ze op de hoogte zijn van de problemen en dat ze werken aan een oplossing. Aalbertsberg zegt dan ook dat ze intussen met met de nepaccounts en informatieverzameling van burgers is gestopt.

Lees ook:

Gerelateerde berichten...