Een ASML-machine aan de Chinese fabrikant SMIC verkopen? Dat vond de VS geen goed idee in 2018 en 2019. De Nederlandse regering en Premier Rutte zelf, werd daarom onder druk gezet door de VS om ASML te stoppen. Persbureau Reuters meldt dit op grond van anonieme bronnen.
ASML de grootste fabrikant van chipmachines ter wereld. Het bedrijf maakt als enige ter wereld van EUV-machines (extreem ultraviolet). Ook deze machines zijn bedoeld voor de productie van chips. Het bedrijf heeft daarom ook grote techbedrijven en overheden als klant.
Pressie
Reuters kwam via de bronnen aan de weet dat de VS met de pressie begon in 2018. Dat was kort nadat Nederland een exportvergunning gaf aan ASML voor de levering van EUV-machines aan een klant in China.
Eerst probeerde de regering van de VS de levering zelf te voorkomen. Dit zou echter alleen kunnen als er zeker 25% Amerikaanse onderdelen in de machine zouden zitten. Dat was echter niet het geval en daarom denkt de VS nu na over aanscherping van die regels.
Daarna werd pressie geprobeerd. Volgens Reuters vonden op de Nederlandse ambassade in de VS diverse gesprekken plaats om te proberen de verkoop te voorkomen. Dit gebeurde eind 2018 en begin 2019.
Persoonlijk
Premier Rutte is ook persoonlijk aangesproken. Dat gebeurde voor het eerst in juni vorig jaar tijdens een gesprek van Rutte met de minister van Buitenlandse Zaken Pompeo. Volgens bronnen zou de minister hierover persoonlijk met Rutte hebben gesproken.
Ook president Trump zou zich in de zaak van de ASML-machine hebben gemengd. Dat was deze zomer tijden een tweede bezoek. Reuters beroept zich hierbij op het relaas van een voormalige overheidsfunctionaris. De plaatsvervangend nationaal veiligheidsadviseur, Charles Kupperman, sprak hier met Rutte over. De veiligheidsadviseur overhandigde Rutte een vertrouwelijk rapport. Daarin worden de gevolgen opgenoemd mocht China de chipmachines van ASML daadwerkelijk krijgen. Of Trump zelf de zaak met Rutte heeft besproken is nog onduidelijk.
Succes
De pressie had overigens wel succes. Volgens Reuters meldde de Japanse zakenkrant Nikkei (als de gelijknamige beurs) dat de chipfabrikant de bestelling in de ijskast heeft gezet, naar verluidt om de verhoudingen niet op scherp te zetten.
SMIC wil verder niet reageren op de kwestie. Chipfabrikant ASML wil ook geen commentaar geven. Tegen de NOS bevestigt het bedrijf wel dat het bedrijf nog wacht op een exportvergunning van het ministerie.
