In 2000 implementeerde IOI Loders Croklaan, fabrikant van oliën en vetten, ERP via SAP. Aan de basisvisie is in vijftien jaar niets veranderd: met SAP brengt het bedrijf de gehele interne keten in kaart. De invulling van die visie is wel behoorlijk veranderd. “IoT en big data terugbrengen tot iets behapbaars dat waarde toevoegt”, is de nieuwste uitdaging. Een kijkje achter de schermen bij dit groeiproces.
Toen Loders Croklaan voor het eerst ERP implementeerde, was het bedrijf nog onderdeel van Unilever. Reeds jaren geleden is de organisatie overgenomen door de IOI Group, één van de grootste verticaal geïntegreerde palmolieproducenten ter wereld. “Ons moederbedrijf produceert palmolie op plantages in Maleisië en Indonesië. Wij verwerken die basisgrondstof tot hoogwaardige oliën en vetten in vloeibare en vaste vorm, die we leveren aan voornamelijk de voedingsmiddelenindustrie”, zegt Global Head of IT Geert Bouman. “In de helft van de producten die je in de supermarkt vindt, is palmolie verwerkt.”.
Businessbenadering van IT
Loders Croklaan, met het hoofdkantoor in Wormerveer en raffinaderijen in Azië, Europa en Zuid-Amerika, heeft ERP altijd nuchter benaderd, vanuit de business en niet als it-project. “We zijn begonnen met de basis: finance en material management. Dat hebben we hier in Nederland en vervolgens internationaal uitgerold. In 2003 waren we toe aan de volgende stap: het automatiseren van de hele supply chain. Dus ook distributie en logistiek.”
Vanaf dat moment besloot het bedrijf een beroep te doen op de expertise van SAP-dienstverlener myBrand. “We willen de software zelf onderhouden en huren alleen externe expertise in bij grote projecten”, vertelt Bouman. “Enerzijds omdat we dan extra handen nodig hebben, anderzijds omdat het altijd goed is om een sparring partner te hebben die vaker met hetzelfde bijltje hakt. Je vindt bij ons geen extern personeel dat jaren in ons bedrijf rondloopt.”
Eigen SAP Competence Center
Om die reden heeft Loders Croklaan een eigen SAP Competence Center dat verantwoordelijk is voor het onderhoud en beheer van de software en toeziet op een goede afstemming met de business. Natuurlijk is er in dat team goede it-kennis aanwezig, maar het succes zit ´m vooral in goede kennis van de business, denkt Bouman. “Het Competence Center bedenkt eenvoudige oplossingen voor complexe problemen. We voeren intern telkens de discussie: welke ondersteuning kunnen we bieden met standaardfunctionaliteit, welke aanvullende modules leveren aan ons bedrijf meerwaarde, en wanneer kiezen we voor maatwerk? We zijn daarin heel kritisch. Zoals ieder bedrijf vandaag de dag gaan we voor zo min mogelijk maatwerk, maar natuurlijk ontkomen we daaraan niet. SAP heeft bijvoorbeeld een over-the-top module voor onze industrie, maar die is zo veelomvattend en daardoor zo duur, dat het voor ons geen goede oplossing is. We hebben gekozen voor maatwerk, waarmee we de software simpel houden. Het nadeel dat maatwerk moeilijker te onderhouden is, weegt niet op tegen het voordeel dat de software precies doet wat wij nodig hebben. Ons credo is: houd het simpel waar het kan en kom met innovatieve oplossingen als het waarde toevoegt.”
Wanneer innoveren?
Loders Croklaan loopt als innovatief bedrijf constant voorop in zijn markt. Maar op ERP-gebied is het een marktvolger. “Je hoort consultants vaak roepen dat je IT nodig hebt om wendbaar, flexibel en innovatief te zijn. In mijn ogen is dat wat overdreven. IT moet de business ondersteunen, maar je onderscheidt je als palmolieleverancier niet met IT.”
Toch kan informatietechnologie soms concurrentievoordeel bieden. Dat voordeel pakte Loders Croklaan een jaar of zeven geleden met de implementatie van de module Exposure Management. “Dat is software om het risicomanagement van valutatransacties af te dekken”, zegt Bouman. “In onze markt is een goede kostprijsberekening essentieel. De prijzen van palmolie fluctueren, net als natuurlijk de wisselkoersen van valuta. We verkopen veel vooruit en moeten dan een prijs vaststellen, gebaseerd op de verwachte inkoopprijs van grondstoffen en de verwachte koers. Met Exposure Management kunnen we op basis van ontwikkelingen in het verleden en realtime-informatie een goede voorspelling maken. Inmiddels is dat in onze markt – en overigens ook in veel andere industrieën – gemeengoed, maar van die module Exposure Management hebben we een paar jaar echt concurrentievoordeel gehad.”
Data slimmer benutten
De komende jaren verwacht Bouman ook concurrentievoordeel te halen uit het feit dat de IOI Group de hele keten beheerst, van de palmplantages, die in handen zijn van andere bedrijven binnen de IOI Group, tot en met de gespecialiseerde oliën en vetten die Loders Croklaan levert. “De data die we met zijn allen in onze supply chain produceren, kunnen we nog veel slimmer benutten”, weet hij.
Het SAP Competence Center buigt zich samen met de business over de vraag waar het mooiste en rijpste laaghangende fruit hangt. Ze onderzoeken daarvoor een keur aan terreinen, van het voorspellen wanneer welke machine onderhoud nodig heeft tot en met weten waar een boot met grondstoffen vaart en voorspellen wanneer die aankomt. Maar het belangrijkste aandachtsgebied is toch wel het nog beter voorspellen van de grondstoffenprijzen en valutakoersen. Bouman legt de kern van het spel in zijn markt uit: “De kwaliteit en kwantiteit van de oogsten bepalen de prijzen. De oogst is afhankelijk van het weer. Daarnaast spelen valutakoersen een belangrijke rol. En we houden natuurlijk de im- en export van palmolie in de gaten, zodat we weten wat concurrenten doen. Zowel voor het weer als voor valutakoersen zijn er verschillende voorspellende modellen beschikbaar, waarmee je scenario’s kunt maken. We gebruiken nu al historische data en realtime-data om inkoopprijzen en valutakoersen te voorspellen, maar als we daaraan die voorspellende modellen kunnen toevoegen, kunnen we nog nauwkeuriger tot een prijsbepaling komen.”
Zoals uit dit voorbeeld blijkt, is veel van de benodigde data al ergens in de supply chain aanwezig, maar is andere data in handen van externe partijen, zoals de douane, financiële experts en meteorologische diensten. Die data wil Loders Croklaan toevoegen aan het eigen datawarehouse.
Visuele dashboards
Het is natuurlijk mooi om al deze data te integreren, maar dat moet wel zo gebeuren dat de business verstandige beslissingen kan nemen. Daarom besteedt het SAP Competence Center veel tijd aan het maken van visuele dashboards die in één oogopslag de juiste informatie laten zien aan de juiste afdeling of manager. Die dashboards hebben in de hele organisatie het gevoel van grip vergroot. “Voorheen was veel van die informatie ook wel beschikbaar, maar niet makkelijk raadpleegbaar. Nu kunnen mensen op diverse niveaus en afdelingen de voor hen relevante informatie met een druk op de knop vinden.”
“Althans, de meeste managers vinden de informatie die voor hen relevant is. Want als je dit goed wilt doen, moet je keuzes maken. En dat betekent ook dat je moet bepalen wat je niet doet. Want misschien wel de grootste valkuil van big data is dat je alles wilt, en dat gaat niet. Zeker niet omdat de data die je gebruikt betrouwbaar moeten zijn. Als de datakwaliteit slecht is, heb je niets aan een mooi dashboard. Die geven dan slechts verkeerde informatie.”
Niet verdrinken in hypes
En ook op dit gebied is het SAP Competence Center belangrijk. “Zij bepalen, in afstemming met de business, wat we wel en niet doen. Het laatste wat we willen, is verdrinken in de hypes. Met alle ontwikkelingen die er nu zijn op it-gebied gebeurt dat heel gemakkelijk. In onze markt zijn de marges klein. We kunnen ons geen zeperds veroorloven”, stelt Bouman nuchter.
Dat is dan ook de reden waarom Loders Croklaan relatief laat is met het mobiel ontsluiten van data uit ERP. “SAP heeft diverse oplossingen op dit gebied gehad. Nu hebben ze Fiori gratis gemaakt. Dat is voor ons het ideale instapmoment, want uit mobiel werken halen we wel wat voordeel, maar relatief gezien niet veel. We hebben een succesvolle pilot gedaan met Fiori en gaan dat nu internationaal voor onze sales buitendienst uitrollen.”
Op de mobiele devices hebben de accountmanagers ook hun sales dashboards inzichtelijk. “Ook daarom was het handig om te wachten. Je hebt niets aan een mobiele oplossing als je data niet eenvoudig kunt ontsluiten.”
Een andere hype die Loders Croklaan aan zich laat voorbijgaan is ERP uit de cloud. “We hebben een eigen private cloud. Zoals ik al aangaf houden we alle kennis en expertise aangaande SAP juist bewust in huis. Bovendien is schaalbaarheid in ons bedrijf geen issue. We moeten wel eens opschalen, als we een nieuwe productiefaciliteit openen bijvoorbeeld, maar we kennen geen hoge piekbelastingen. We hoeven dus niet continu te kunnen op- en afschalen.”
Datawarehouse
Kortom, de realiteitszin overheerst in Wormerveer. En die realiteit is dat ERP de supply chain inzichtelijk moet maken. Dat kan op steeds groter detailniveau en steeds beter geïntegreerd. “Waar we voorheen vaker met best-of-breed oplossingen werkten, kiezen we nu steeds vaker ervoor om functionaliteiten onder te brengen in SAP. Op die manier kunnen we alle data eenvoudiger samenbrengen in één datawarehouse en dat vergemakkelijkt een goede, geïntegreerde rapportage”, zegt Bouman.
Voorspellen
Want de business op het juiste moment voorzien van de juiste informatie was natuurlijk altijd al de kerntaak van it, maar dit wordt de komende jaren nog belangrijker. “We zijn daarin goed onderweg, maar het kan altijd beter. Zoals gezegd onderzoeken we momenteel welke meerwaarde we kunnen halen uit IoT. Maar waar we over een paar jaar staan, ik durf het niet te zeggen. Waarschijnlijk zullen we veel intensiever dan nu gebruik maken van predictive analytics op basis van allerhande externe data en nieuwe interne databronnen. Deels data die we nu ook al genereren en waar we niets mee doen, deels nieuwe data gegenereerd door sensoren. Het wordt voor ons Competence Center echt een hele leuke en uitdagende tijd.”
IOI Loders Croklaan in feiten en cijfers
- 1 bedrijf, de leverancier van oliën en vetten voor de levensmiddelenindustrie
- 3 continenten waar zich raffinaderijen bevinden: Azië, Europa en Zuid-Amerika
- 100+ landen waar zich klanten bevinden
- 300 producten die op basis van functionele specificaties voor klanten worden ontwikkeld
- 300+ patenten die zijn ontwikkeld door de R&D-afdelingen
- 500+ projecten waarin Loders Croklaan samenwerkt met klanten
- 1150+ medewerkers
