In de digitale sector is onze blik meestal strak op de toekomst gericht. En terecht. Toch stond het afgelopen jaar voor mij in het teken van terugblikken. We vierden bij NLdigital namelijk het 100-jarig jubileum van onze vereniging. En met zo’n mijlpaal kun je niet anders dan stilstaan bij wat er in een eeuw tijd is veranderd.
Mijn conclusie: alles is veranderd, behalve de kern van onze missie. Onze oprichters zagen in 1922 de kansen van de opkomende kantoorautomatisering en wilden de adoptie hiervan in Nederland versnellen. Die missie loopt als een rode draad door de afgelopen eeuw. Van de eerste mainframes tot de smartphone, van de ponskaart tot de cloud: met elke innovatie zagen we kansen en brachten we die naar de markt.
Als ik de lijn van de afgelopen 100 jaar doortrek naar de toekomst, zie ik nog een duidelijke ontwikkeling. Lange tijd lag de focus van onze sector exclusief op het kantoor, automatisering en efficiency. Maar met de komst van de PC, het internet en de smartphone heeft de digitale wereld zich steeds verder buiten de muren van het kantoor begeven. Die ontwikkeling zit nu in een enorme stroomversnelling.
De apparaten in ons huis, het straatmeubilair, onze vervoersmiddelen, machines in fabrieken, producten in winkels en zelfs ons voedsel op velden en in stallen: alles wordt onderdeel van de digitale wereld. Deze digitale laag over onze fysieke omgeving wordt ook wel samengevat in de wat hyperige term ‘metaverse’. Hoe het er precies uit gaat zien durf ik niet te voorspellen. Dat het impact gaat hebben weet ik zeker.
Wat betekent dat voor onze sector? Lange tijd was het kantoor ons relatief veilige domein. Maar nu raken we alle uithoeken van de economie en samenleving. Ons aandeel in grote maatschappelijke uitdagingen zal groeien. Zowel in de oorzaken als de oplossingen. Onze rol wordt groter, maar ook complexer. We krijgen bovendien steeds meer te maken met andere sectoren. Bijvoorbeeld in de concurrentie om schaars IT-talent.
En tot slot zullen we te maken krijgen met een sterke toename aan wet- en regelgeving. Lange tijd kende onze sector relatief weinig regulering. Tot nu toe liepen beleidsmakers meestal achter de feiten aan, maar ze zijn bezig met een stevige inhaalrace. De belangen zijn té groot geworden. Nu al draait de Europese Commissie zich warm om de digitale economie van morgen te voorzien van strakke kaders.
De overheid bepaalt de kaders gelukkig niet alleen. Er is ruimte voor ons als sector om mee te denken over hoe de komende decennia eruit moeten zien. We zullen bovendien nodig zijn om oplossingen te bieden voor klimaatverandering, vergrijzing en andere grote uitdagingen van deze tijd. Dat is spannend en vraagt om het verleggen van onze focus. Minder disruptie, meer samenwerking. Minder optimalisatie, meer adoptie. Minder efficiency, meer effectiviteit. Ik heb er alle vertrouwen in dat we deze shift kunnen maken. Want als ik één ding heb geleerd van de afgelopen eeuw, is het dat verandering onderdeel is van ons DNA.
