Het fenomeen videoconsulten in de zorg moet zo snel mogelijk in het nieuwe epd terecht komen. Dat is de dringende aanbeveling van Esther Barsom, die als eerste in Nederland aan het Amsterdam UMC promoveerde op videobellen in de zorg.
De coronapandemie zorgde voor een enorme opschaling van het gebruik van videoconsulten. De meeste patiënten en artsen zijn daar erg tevreden over. De verdere implementatie ervan moet wel gepaard gaan met verbeteringen, zowel met meer functies als verwerking in het epd.
Social distancing
Alles veranderde tijdens de COVID-19-pandemie. Vanwege social distancing veranderde het sporadisch gebruik van videoconsulten naar zorg op afstand, tenzij er een medische noodzaak was voor een fysiek consult. Dit heet ook wel ‘digitaal, tenzij’. Van alle patiënten gaf 73% de voorkeur aan een videoconsult boven een telefonisch consult, terwijl slechts 6% de voorkeur gaf aan een telefonisch consult.
Tijdens het hoogtepunt van de pandemie vond bijna 80% van de patiënten een videoconsult gelijkwaardig aan een fysieke afspraak in het ziekenhuis, 90% vond dit een goede oplossing om de zorg door te laten gaan en meer dan 70% was bereid om een videoconsult na de pandemie te blijven gebruiken.
Tevredenheid zorgverlener met videoconsulten
Intussen bleek ook dat chirurgen in staat waren om de medische toestand te bepalen via een videoverbinding. Ze vonden de afwezigheid van fysiek contact geen probleem. De algemene tevredenheid was hoog, hoewel sommigen bezorgd waren over de afwezigheid van het lichamelijk onderzoek, wat mogelijk de klinische besluitvorming zou belemmeren.
Over het algemeen vond men dat het gebruik van videoconsulten beter voldoet aan de behoefte van de patiënt, resulterend in hogere patiënttevredenheid. Artsen ervaren een toegevoegde waarde van visuele aanknopingspunten, juist wanneer fysiek contact niet mogelijk is en telefonisch contact het enige alternatief is. Een telefonisch consult heeft alleen de voorkeur voor een kort opvolggesprek.
Bijna 90% van de zorgverleners vond gebruik van videoconsulten een goede oplossing om de zorg door te laten gaan tijdens de pandemie, 82% was van plan om een videoconsult te gebruiken na de pandemie en 84% zou het andere collega’s aanraden.
Digitale geletterdheid
Een aandachtspunt is wel de digitale geletterdheid van mensen. Wel blijkt dat gebruik van videoconsulten verband houdt met de digitale geletterdheid van een patiënt. Verder spelen de competenties van de patiënt om gezondheidsinformatie te delen en te begrijpen een rol.
Ondanks de hausse aan videoconsulten blijkt dat sommige patiënten moeite hebben met het vertrouwen in het leveren van dezelfde kwaliteit van zorg via een videoverbinding. De relatieve onbekendheid van gebruik van videoconsulten voor gezondheidsdoeleinden speelt ook een rol.
Implementatie van videoconsulten
In 2016 startte het Amsterdam UMC met de integratie van VidyoTM in het Electronisch Patienten Dossier (EPD). Patiënten vonden de bruikbaarheid van dat systeem uitstekend. Dat komt met name door de gebruiksvriendelijkheid, betrouwbaarheid van de verbinding en het gebruik van het patiëntenportaal.
Wel komt in alle studies van het proefschrift naar voren dat patiënten en zorgverleners de noodzaak voelen om meer commerciële functionaliteiten erbij te gaan gebruiken. Het gaat om het delen van het scherm of het eenvoudig uitnodigen van een derde partij.
Barsom beschrijft in het proefschrift hoe het ziekenhuis tijdens de pandemie binnen vier dagen in staat was om technisch succesvol op te schalen vanuit de bestaande technische architectuur. Bbinnen enkele weken was het ziekenhuis fysiek opgeschaald van drie poliklinieken naar 83 afdelingen.
Daarbij werd het videoconsult steeds gewoner, door het gebruik ervan te plaatsen in de context van de organisatie en technische infrastructuur. Het ziekenhuis ontwikkelde een klinische besliskaart om zorgmedewerkers te ondersteunen in de beslissing wanneer een videoconsult aan te bieden.
Het ziekenhuis trok al de conclusie dat implementatie in het epd de beste manier is om videoconsulten goed toe te passen. Het proefschrift toont hoe instellingen in heel Nederland dit kunnen doen.
Lees ook:
- Attendi en Ecare werken samen aan spraakgestuurd ecd
- Dataverkeer netwerk KPN groeide met 40% tijdens corona
