De overheid moet duidelijk aangeven waaraan onze digitale infrastructuur in de toekomst moet voldoen. Daarvoor pleit het Rathenau Instituut in het rapport ‘Beter beslissen over datacentra’.
Op basis van onderzoek naar de besluitvorming over datacentra adviseert het instituut om de uitgangspunten die aan de grondslag van het Nederlandse energiebeleid liggen, ook te gaan gebruiken voor het beleid voor de hele digitale infrastructuur. Door de plannen voor een hyperscale datacentrum in Zeewolde is een landelijke discussie ontstaan over de komst van grote datacentra in ons land. Deze maand vergadert de Tweede Kamer daar ook over, maar het Rathenau Instituut is bang dat de discussie daarna stilvalt. En dat is niet de bedoeling.
Het instituut vindt dat de zelfde doelstellingen rond de energievoorziening moeten gaan gelden voor datacentra. De overheid stelde voor de energie vast dat het schoon, betrouwbaar, betaalbaar, veilig en ruimtelijk inpasbaar moet zijn. Die principes moeten nu ook gelden voor het hele digitale infrastructuurbeleid, omdat de Nederlandse digitale infrastructuur intussen kenmerken heeft van een nutsvoorziening. Dat betekent dat publieke waarden leidend moeten zijn bij het maken van beleid.
Meer dan grote datacentra
Voor het rapport ‘Beter beslissen over datacentra; de noodzaak van een breed publiek perspectief op de digitale infrastructuur’, onderzocht het Rathenau Instituut welke politieke en maatschappelijke discussies er spelen over datacentra en hoe de verschillende overheden daarop inspelen. Het instituut pleit ervoor om niet alleen te focussen op de grote centra die nu volop in de belangstelling staan, maar te kijken naar de hele infrastructuur die de digitalisering van onze samenleving mogelijk maakt. Daarbij gaat het ook om kabels, zendmasten, ontvangers, schakelaars en routers, plus de functies die zij in samenhang vervullen.
Wat we in Nederland willen met die digitale infrastructuur zou onderdeel moeten zijn van een maatschappelijk debat. Daaraan zouden niet alleen bestuurders en deskundigen moeten meedoen maar ook burgers. Om dat debat te voeden, is er volgens Rathenau ook meer kennis nodig. Zo wijzen voorstanders van datacentra bijvoorbeeld vaak op de financieel-economische voordelen, maart onafhankelijk onderzoek onderbouwt dat niet.
Zeggenschap
“Het is goed dat de Tweede Kamer eind deze maand discussieert over de grote datacentra’, zegt directeur Henk de Jong van het Rathenau Instituut. ‘Maar wij zien het risico dat de discussie daarna stilvalt. De vraag of we als samenleving voor of tegen dat soort grote centra zijn, is niet de belangrijkste. Het gaat erom hoe we onze hele digitale infrastructuur inrichten en wat we daarin belangrijk vinden.”
Lees ook:
- Verbreed discussie over datacentra
- Hoe u adoptie van nieuwe technologie succesvol maakt!
