Van Opt-in naar opt-out: verbeter uitwisseling medicatiegegevens

Algoritmisch

Kabinet: verbeter de uitwisseling van medicatiegegevens tussen instellingen op onnodige ziekenhuisopnames te voorkomen. Ga van opt-in naar opt-out. Dat zeggen
Patiëntenfederatie Nederland en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen in een brief aan de Tweede Kamer. De oproep krijgt steun van KNMP, NVZA, InEen, NHG, LHV, FMS, NFU, ZKN, FNT, de Nederlandse ggz en RSO Nederland.

De organisaties stellen dat in het belang van de kwaliteit van zorg professionals altijd inzicht moeten hebben in medicatiegegevens van patiënten, tenzij een patiënt expliciet aangeeft dit niet te willen. Op dit moment werkt het systeem nog andersom. Alleen als patiënten expliciet toestemming geven, kunnen hun medicatiegegevens gedeeld worden, terwijl de meeste patiënten dit niet weten en/of ervan uitgaan dat de zorgprofessionals al over deze gegevens beschikken.

Dit zogenaamde opt-in systeem brengt in de praktijk een groter risico op mindere kwaliteit zorg met zich mee. Professionals hebben nu regelmatig niet de beschikking over een compleet medicatieoverzicht waarin staat welke medicijnen patiënten door andere professionals voorgeschreven kregen of welke medicijnen patiënten gebruiken.

De verschillende partijen doen de oproep aan de Tweede Kamer in de week voor het Kamerdebat over digitale ontwikkelingen in de zorg. Eén daarvan is een wetsvoorstel dat de minister in voorbereiding heeft over een opt-out systeem voor gegevensuitwisseling in de acute zorg. De opt-out voor medicatieoverdracht is wat de partijen betreft een noodzakelijke volgende stap.

“Patiënten moeten erop kunnen rekenen dat hun relevante gezondheidsgegevens compleet en inzichtelijk zijn op het moment dat ze zorg nodig hebben. De huidige systematiek belemmert dit en sluit onvoldoende aan bij de praktijk en verwachting van veel patiënten,” aldus de partijen.

De politieke partijen D66 en de VVD dienden afgelopen week al een motie in bij de Kamer waarin het kabinet wordt verzoekt om uit te zoeken of actuele medicatieoverzichten van patiënten kunnen komen. Patiëntenfederatie Nederland roept politieke partijen op om voor deze motie te stemmen.

“Dat kan ertoe leiden dat een patiënt medicijnen krijgt voorgeschreven die niet samengaan met medicijnen die hij/zij al voor een andere aandoening slikt. Zo kunnen medicijnen elkaars werking vertragen, of kunnen bepaalde combinaties medicijnen tot bijwerkingen leiden. Terwijl dat natuurlijk redelijk makkelijk te voorkomen is,” aldus Dianda Veldman, directeur-bestuurder van Patiëntenfederatie Nederland. “Uit onderzoek van een aantal jaren geleden weten we dat wekelijks honderden Nederlanders in het ziekenhuis opgenomen door medicatiefouten. Dat aantal moet drastisch omlaag.”

Van Opt-in naar Opt-out

Dat kan volgens Patiëntenfederatie Nederland, de NVZ en vele andere partijen als het Kabinet de systematiek verandert van een zogenaamd Opt-in naar een Opt-out systeem. “Als een patiënt de vraag over toestemming niet gekregen heeft of om wat voor reden dan ook nog niet beantwoord, wordt er op dit moment van uitgegaan dat de patiënt “nee” tegen uitwisseling van noodzakelijke medicatiegegevens heeft gezegd. Dit terwijl uit onze onderzoeken blijkt dat patiënten ervan uitgaan dat zorgprofessionals standaard over deze gegevens beschikken,” aldus Veldman.

Dit brengt volgens alle partijen die deze oproep doen en ondersteunen artsen in een conflict van plichten: “En het zijn juist de kwetsbare en minder zelfredzame patiënten die meer dan gemiddeld zorg gebruiken die het grootste risico lopen als zij geen toestemming hebben kunnen geven,” aldus Veldman.

Lees ook:

Gerelateerde berichten...