Data spaces zijn een nieuw concept waarbinnen organisaties met een gemeenschappelijk belang samenwerken op het gebied van data. In Nederland wordt binnen diverse sectoren gewerkt aan het realiseren van een data space. Uit recent onderzoek van het Centre of Excellence for Data Sharing and Cloud (CoE-DSC) onder IT-service providers komt naar voren dat vijf bouwstenen van belang zijn, verdeeld over twee typen actoren.
5 bouwstenen voor data spaces
Om het belang van de bouwstenen in context te plaatsen, zijn er twee doelsegmenten geïdentificeerd binnen data spaces. Namelijk beheerders van data spaces en eindgebruikers van data spaces. De beheerder van een data space is de autoriteit. bijvoorbeeld een stichting. Die beheert namens de deelnemers de overeengekomen afspraken, netwerkprocessen en infrastructuur. De eindgebruikers zijn de organisaties, zowel publiek als privaat, die deelnemen aan een data space via hun vertrouwde systeemomgeving en door zich te houden aan het overeengekomen vertrouwenskader.
Voor de data space beheerders zijn de belangrijkste bouwstenen:
1. Governance. Ondersteunt bij het definiëren van de noodzakelijke afspraken voor de inrichting, operationalisering en governance van data spaces.
2. Intermediair. Levert de technische en functionele componenten voor het hosten en faciliteren van vertrouwd datadelen tussen deelnemers.
3. Gefedereerde cloud. Faciliteert connectiviteit met gefedereerde cloudinfrastructuur om te voldoen aan specifieke eisen voor cloudgebruik (bijv. geografische locatie).
Borg compatibiliteit
Voor eindgebruikers van data spaces zijn de belangrijkste bouwstenen:
4. Connector: Implementeert een connector om datadelen tussen deelnemers via intermediaire diensten te vergemakkelijken.
5. Data & cloud readiness: Borgt dat (bestaande) clouddiensten van organisaties klaar en compatibel zijn om use cases voor het delen van data in data spaces te faciliteren.
Momenteel zijn diverse service providers actief om data space beheerders en eindgebruikers te ondersteunen bij hun datadeel ambities.
De ntwikkeling van data spaces
Het wordt steeds duidelijker dat delen een belangrijke factor is voor het realiseren van nieuwe economische en maatschappelijke waarde. Ook investeren veel sectoren tijd, geld en middelen in de ontwikkeling van data spaces. Toch zijn er nog veel uitdagingen en vragen. Het CoE-DSC heeft als doel economische en maatschappelijke waarde te ontsluiten, door organisaties te helpen bij het eenvoudig data delen over domeinen en sectoren heen. Het CoE-DSC doet dit onder andere door bij te dragen aan de ontwikkeling van data spaces, zowel op nationaal als Europees niveau.
