CAM signaleert twee grote ontwikkelingen
Dat ICT binnen de zorg in beweging is, is een understatement. In onze brede en diverse ervaring als ICT-dienstverlener signaleren wij twee voorname ontwikkelingen in deze sector. Ziekenhuizen zijn hard op weg om 1) een 100% digitale organisatie en 2) een volledig open organisatie te worden.
Deze twee bewegingen zien wij natuurlijk al geruime tijd, maar alles wijst erop dat ze de komende jaren tot een maximum zullen doorwerken. Een ziekenhuis is een kennis- en informatie-intensieve omgeving. Het is daarom niet verwonderlijk dat de digitalisering nogal wat voeten in aarde heeft. Zo is de volwassenheid van de verschillende vakgebieden op dit ogenblik nog behoorlijk divers. Van het solitaire instituut van oudsher is het ziekenhuis getransformeerd naar een veel horizontaler omgeving met een ecosysteem.
Diverse elementen dragen bij aan deze twee ontwikkelingen. In beide gevallen benoemen we er drie.
1. Een 100% digitale organisatie
1) Het EPD wordt in toenemende mate de spin in het web. De afgelopen jaren was het EPD al sterk bepalend voor de informatiestromen in het huis, maar de laatste tijd worden echt alle systemen erop aangesloten. Wat betreft de digitale roadmap van ziekenhuizen wordt de positie van het EPD allesbepalend. Er komt dan ook internationaal steeds meer druk op de grootste leveranciers – ChipSoft en EPIC – om hun systemen opener en flexibeler te maken.
2) Los van het EPD als centrale hub speelt ICT anno 2020 bij vrijwel iedere handeling van medisch professionals een rol. Denk aan medicijnuitgifte, de vele vormen van beeldcreatie (PACS, MRI, pathologie), het werken met tablets, barcodes en RFID. Met deze groeiende afhankelijkheid van ICT kunnen problemen directe consequenties hebben voor het werk van de zorgprofessional. Daarom is het essentieel dat de ICT-omgeving in een ziekenhuis nog meer dan voorheen betrouwbaar en flexibel moet zijn.
3) In het verlengde hiervan moeten de zorgprofessionals steeds beter leren omgaan met ICT. Informatie moet in elke situatie toegankelijk en bewerkbaar zijn; in de spreekkamer, het lab, de IC, de operatiekamer, de verpleegafdelingen enzovoort. Naast de desktop pc’s met grote schermen komen er steeds meer nieuwe devices en applicaties bij.
2. Een volledig open organisatie
1) De ontsluiting van informatie en applicaties van het ziekenhuis naar de buitenwereld toe, komt in sneller vaarwater. Meer standaarden worden geadopteerd en de regionale uitwisseling heeft inmiddels een redelijk hoog niveau bereikt. Dit wordt de komende jaren geperfectioneerd en uiteindelijk krijgen we een soort van bottom-up uitwisseling die op den duur ook regionaal overstijgend zal zijn. We zien dat ziekenhuizen hierin nu hun rol pakken.
2) Het uitgangspunt dat patiënten minder snel opgenomen worden en sneller worden ontslagen, wordt inmiddels breed gedragen. Enorm belangrijk hierin zijn de klinieken voor speciale medische verrichtingen, revalidatiecentra en uiteraard de ontwikkeling van het PGO. Cliënten hebben vanaf thuis prima toegang tot hun eigen dossier en hun eigen specialist. Een consult op afstand is een goedkope en efficiënte oplossing, zeker voor consults met een hoge routinematigheid. Mede doordat het nu officieel vergoed wordt door zorgverzekeraars volgen de ontwikkelingen op dit vlak elkaar momenteel snel op.
3) In rap tempo komen er meer wearables en diagnostics beschikbaar die op afstand zaken meten en bewaken. Het is niet meer nodig om voor hartbewaking, bloedcontrole en dergelijke naar een ziekenhuis of zorginstelling te komen. Ook groeit de rol van domotica binnen de instelling. Toepassingen als valdetectie, 24×7 bewaking op ronddwalen, of robots voor sociale interactie met cliënten, hebben hun nut al ruimschoots bewezen.
Kantelpunt
Het bovenstaande is uiteraard de voortzetting van ontwikkelingen die al eerder zijn ingezet. De zorgsector is een enorm schip dat maar heel langzaam beweegt. Toch ziet CAM dat er in 2019 en 2020 op veel punten een kantelpunt is bereikt in het denken en doen van ziekenhuizen. Voor het eerst is er over alle stakeholders heen – zorgverzekeraars en de verschillende zorgverlenende domeinen – consensus over waar het naartoe moet: passende en betaalbare zorg voor de patiënt/cliënt nu en in de toekomst. De komende drie jaar zullen ons op deze punten meer gaan brengen dan de afgelopen tien jaar.
Voor meer informatie, zie www.cam.nl