Onderzoek: elektronische beslissingsondersteuning zorgt voor betere zorg; als de arts er goed mee omgaat

huisartsen

Elektronische beslissingsondersteuning kan voor een arts  uitstekende ondersteuning bieden. Het kan zelf leiden tot betere zorg. Voorwaarde is wel dat artsen er goed mee leren omgaan.

Dat blijkt uit het rapport ‘Digitale dokters. Een ethische verkenning van medische expertsystemen’ van het Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG). Het rapport werd deze week aangeboden aan de minister van VWS, de Jonge.

 

Drempels

Het CEG stelt dat systemen als IBM Watson grote verbeteringen kunnen brengen. Ze kunnen functioneren als een digitale collega die veel steun en kennis biedt. Dergelijke systemen die het kunstmatige intelligentie werken kunnen sneller dan de mens grote hoeveelheden informatie overzien. Ze helpen de arts op die manier bij het snel nemen van goed onderbouwde beslissingen.

De schoen gaat wringen als dergelijke systemen niet op de juiste manier worden ingezet, zo stelt het CEG in het onderzoek. Vooral artsen die drempels ervaren moeten eerst goede begeleiding krijgen, anders zien ze deze systemen als een ergerlijke en nutteloze onderbreking van hun werkzaamheden.

Waar volgens de onderzoekers ook iets aan moet gebeuren is het grote aantal waarschuwingen die de ondersteuningssystemen kunnen genereren. Dit werkt ‘waarschuwingsmoeheid’ in de hand. Dit betekent dat ook belangrijke veiligheidswaarschuwingen makkelijk genegeerd worden.

 

Begeleiden

Het CEG beveelt daarom aan om artsen te begeleiden bij het in gebruik nemen van deze systemen. ‘Artsen moeten bijvoorbeeld goed kunnen inschatten in welke gevallen raadpleging van een expertsysteem nuttig is, en wanneer niet,’ aldus het rapport.

Les 1 voor ontwikkelaars is volgens het rapport dat dergelijke systemen ook goed moeten werken in een complexe situatie in een kliniek of groot ziekenhuis. Momenteel is dat lang niet altijd het geval.

Uit zowel dit rapport als eerder onderzoek onder gebruikers van NHGdoc blijkt verder dat de angst onder huisartsen leeft dat ze alleen maar volgens de letter van het systeem moeten werken. Sommigen zijn bijvoorbeeld bang dat de Inspectie of zorgverzekeraar lastige vragen gaat stellen als de arts niet conform het advies of de waarschuwing van het systeem handelt.

Volgens het CEG is een expertsysteem daar niet voor bedoeld.   ‘Een arts die zich niet aan een richtlijn houdt, levert namelijk nog niet per se slechte zorg. Er kunnen valide redenen zijn om een richtlijn niet op te volgen. Die afweging is onderdeel van de professionele verantwoordelijkheid van de arts.’

Gerelateerde berichten...