Begin november vond Gartners jaarlijkse ITxpo plaats in Barcelona. In vorige jaren ging het over de zogeheten ‘Nexus of Forces’, de integratie tussen krachten als de cloud, mobiel, sociale media en informatie. Twee jaar geleden werd het ‘Internet of Things (IoT)’ onder de loep genomen, en vorig jaar lag de nadruk op de algoritmes, de ‘embedded’ software in of om deze ‘things’. Dit jaar werd het digitale platform breed uitgelicht.
Dat digitale platform bestaat uit vijf domeinen: 1) het it-systems domein dat ervoor moeten zorgen dat alle verwerkingen plaatsvinden, 2) het klantendomein dat klanten moet binden, 3) het IoT-domein dat voor de integratie van de sensoren zorgt, die inmiddels alom aanwezig zijn, 4) het ‘intelligence’ of analytics domein dat moet zorgen voor beslissingsondersteuning en 5) het ecosysteem domein dat zorgt voor de interactie met andere organisaties en ervoor zorgt dat je grootschalig kunt concurreren. En daarmee zijn we aangekomen bij het centrale thema van dit symposium. Het ‘digital business ecosysteem’ dat ook de zorg wezenlijk zal gaan veranderen. Gartner voorspelt dat dit ecosysteem er bijvoorbeeld voor zal zorgen dat de kosten van de gezondheidszorg met 40 procent zullen gaan dalen.
Kunstmatige intelligentie
Steeds meer bedrijven nemen afscheid van het lineaire, value-chain-based business model (Porter), waarbij men zaken doet met vooraf bekende partners gebaseerd op de toegevoegde waarde van deze partners in de keten. Men beweegt nu naar een zogeheten ‘dynamic networked digital ecosystem’. Gartner stelt dat er in elke industrie of regio plaats is voor slechts één of twee van deze allesomvattende ecosystemen. Natuurlijk wordt Uber weer genoemd, een leidend ecosysteem voor vervoer. Elke organisatie wordt dus onderdeel van zo’n business ecosysteem dat is gebaseerd op één digital platform. Het opzetten van dit domein en het integreren daarvan in de bestaande systemen is topprioriteit voor organisaties. Ook in de zorg, waar de hoogste inzet het verschil is tussen leven en dood. Eveneens van groot belang wordt ‘analytics’, waarbij beslissingen verschuiven van dagen naar minuten naar ‘moments’. Systemen zullen in toenemende mate zelfstandig gaan beslissen zonder de tussenkomst van mensen. Deze intelligentie werd voorheen geprogrammeerd door programmeurs, maar dat zal worden vervangen door machine learning, kunstmatige intelligentie (KI). In dit kader zullen organisaties de resultaten moeten vertrouwen, want ingrijpen kan pas achteraf. Gartner voorspelt dat in 2020 20 procent van de grote bedrijven mensen zullen aannemen die de KI-systemen gaan ‘trainen’. Machines zullen gaan leren van ervaringen, net zoals kinderen leren.
Het Lifecare ecosysteem
Wat gebeurt er als ecosystemen gaan samenwerken? In Barcelona gaf Gartner een voorbeeld uit de gezondheidszorg, waarbij het samenwerkende ecosysteem het ‘Lifecare Eco System’ wordt genoemd. We worden steeds ouder. In 2050 zullen in de VS 100 miljoen mensen leven met een leeftijd van 60 of ouder. Voor deze mensen kunnen kosten voor gezondheidszorg maar liefst 11 keer hoger zijn dan voor jongere mensen. In 2030 zullen de wereldwijde kosten voor deze zorg de 300 triljard dollar per jaar overstijgen. Het verzorgen van onze ouderen is een maatschappelijke verantwoordelijkheid en het is ook daarom een groeiende industrie in vele landen. Maar momenteel benaderen we elk aspect van de ouderenzorg apart. Hier nu kunnen samenwerkende ecosystemen een oplossing bieden. Als uitgangspunt voor dit ecosysteem nemen we de waardigheid en de vrijheid van de ouderen. Alle voorwaardelijke systemen bestaan al, maar we kunnen ze nu samenvoegen. De gezondheidszorg omvat veel meer dan zorgen dat de patiënten op tijd hun medicijnen innemen. Mobiele apparaten kunnen ouderen bewaken zonder dat ze in het ziekenhuis zijn. Dan vervaagt de grens tussen thuiszorg, ouderenzorg en ziekenhuiszorg. In de sociale zorg draait alles om familie, vrienden en het sociale leven van mensen. Sociale media kunnen daarbij een belangrijke rol spelen. Technologie kan ook hier helpen bijvoorbeeld op het gebied van fysieke mobiliteit. Autofabrikanten, zoals Ford en BMW, bouwen ecosystemen voor oudere particulieren om ze te helpen zich te verplaatsen met behulp van zelfrijdende auto’s. Dat oudere echtpaar blijft dan dus een gewaardeerde klant van Ford, dankzij de zelfrijdende Mustang. Enorm belangrijk voor de waardigheid en het vrijheidsgevoel van ouderen. Zo ontstaat een samenspel van ecosystemen voor ouderenzorg. Zakelijke ecosystemen die op het eerste oog weinig complementair zijn, of elkaar zelfs bijten, kunnen toch leiden tot het ontstaan van geheel nieuwe industrieën.
Digital giants
De zogenaamde digital giants – Google, Amazon – beschikken al over digital platforms die als ecosystemen terrein winnen in de healthcare, auto-industrie, smart-city en intelligente huizen. De klassieke spelers in die domeinen zullen moeten concurreren met deze giganten. Die zijn al druk bezig met het koppelen van de fysieke wereld aan hun digitale wereld. In ieder geval zullen patiënten/consumenten plezier hebben van deze integratie, maar bedrijfs- en zorgmedewerkers kunnen zich wellicht bedreigd voelen. Ga je dan het gevecht aan tegen de digital giants of span je met ze samen in jouw markt? Wat de keuze ook zal zijn, er zal volgend jaar ongetwijfeld weer heel wat te vertellen zijn over hoe de toekomst er dan uit ziet.
