Onze wereld maakt een enorme digitale transformatie door. De technology push, de information push en de social push zorgen voor grote, verstorende veranderingen. Organisaties hebben geen keus. Ze zullen zelf een digitale transformatie moeten doormaken om een digitale organisatie te worden. Alleen, hoe doe je dat?
Stap 1: stuur kort-cyclisch
De Titanic was koersvast op weg naar Amerika. De eerste de beste ijsberg werd het schip fataal. Koersvast bleek bij veranderende omstandigheden een groot nadeel. Onze wereld verandert veel heviger en veel sneller dan de Atlantische Oceaan in de tijd van de Titanic. Ondernemingen die koersvast hun driejarenplannen volgen, lopen serieus kans om schipbreuk te leiden.
Strategie bestaat uit drie stappen.
- trendanalyse, wat zien we om ons heen gebeuren?
- visievorming, wat vinden we daarvan?
- executie, wat gaan we doen?
Vroeger zetten we de strategie uit voor een paar jaar. Dat kan tegenwoordig niet meer. We moeten minstens één keer in de twee maanden onze strategie herijken. Zijn er nieuwe trends? (jazeker!) Moeten we onze visie aanpassen? (zou kunnen) Moeten we ons veranderplan aanpassen en nieuwe keuzes maken? (waarschijnlijk wel)
Natuurlijk doen de meeste organisaties aan continue trendanalyse. Maar hoe vaak passen we onze visie aan? En vooral: wat doen we daarna anders? Strategie-executie is de achilleshiel van de meeste organisaties. Dat kunnen we ons niet meer veroorloven. We moeten er kort op zitten en we moeten snel van richting kunnen veranderen. We moeten strategisch en tactisch wendbaar zijn. Dat kan alleen maar als we kort-cyclisch sturen.
Kernvragen: wat willen we veranderen? Welke eisen stelt dat aan het organiseren van verandering, informatisering en technologie? Welk nieuw beleid moeten we invoeren? Welke veranderprojecten hebben de hoogste prioriteit? En waar gaan we kleinschalig experimenteren met nieuwe technologieën en nieuwe data? Digitale organisaties worden kort-cyclisch gestuurd op alle aspecten die hierna nog volgen.
Stap 2: creëer een digitaal fundament
Digitale ondernemingen halen het uiterste uit nieuwe technologieën en uit beschikbare informatie. Enerzijds doordat ze creatief gebruikmaken van nieuwe mogelijkheden, maar anderzijds omdat ze hun data koesteren zoals normale organisaties hun financiën. Traditionele ondernemingen zijn gebouwd op een combinatie van een wendbare en zelfs rebelse sales-organisatie en een degelijke en stabiele afdeling financiën. Digitale organisaties combineren op een vergelijkbare manier creatief innovatievermogen met degelijk datamanagement.
Vergroot het innovatievermogen
Veel grote en middelgrote organisaties zijn jaloers op start-ups. Vaak willen ze ook een ‘start-up-mentaliteit’ in hun organisatie. Dan doelen ze niet op zaken als onzekerheid van bestaan, weinig omzet, continu verlies maken, weinig structuur, kwetsbaar voor hacking en nog meer dingen waar grotere organisaties een aversie tegen hebben. Nee, dan bedoelen ze heel specifiek het innovatievermogen van start-ups (en de bijbehorende wendbaarheid). Het goede nieuws: Iedereen kan innoveren. Daar hoef je geen start-up voor te zijn. Het vergt alleen een heel andere, veel lossere vorm van organiseren.
Data wordt (‘data’ is een enkelvoud-woord geworden, sinds het net zo ontelbaar is geworden als water) steeds belangrijker. Het is niet eens meer overdreven om te stellen dat data net zo belangrijk is geworden als geld. Waar vroeger de CFO het best kon vertellen hoe goed het gaat met de onderneming, doet straks de Chief Data Officer dat. Big data is geen overdreven term. We leggen met zijn allen ontzettend veel data vast en de mogelijkheden om daar iets mee te doen zijn eindeloos.
De neiging is groot om alle data-aandacht nu te storten op big data, maar daar zouden we de onderneming enorm mee tekort doen. Goed datamanagement wordt het fundament van succes. Data staat aan de basis van alles wat een organisatie doet. De kernprocessen produceren en gebruiken data, de interactie met klanten en partners is gebaseerd op data en steeds vaker kunnen we nieuwe producten en diensten baseren op data.
Innovatievermogen en datamanagement vormen tezamen het fundament van een digitale organisatie en dus ook digitale transformatie. Datamanagement zorgt voor degelijke data, innovatie voor creatief gebruik van alle nieuwe mogelijkheden.
Stap 3: word wendbaar
In een wereld die elke dag verandert, is wendbaarheid een sleuteleigenschap. Wendbaarheid is het vermogen om snel van richting te veranderen. Helen Keller heeft ooit gezegd: “A bend in the road is not the end of the road, unless you fail to make the turn”. Dat is hetzelfde als: “If you can’t make the turn, then every bend in the road is the end of the road”. In een voortdurend veranderende wereld is wendbaarheid een kritieke succesfactor bij uitstek. Dat stelt eisen aan organisaties. En aan hun partners.
Wij hebben veertig jaar lang gedacht dat schaalvoordeel en schaalgrootte hetzelfde waren. Daarmee maakten we twee cruciale denkfouten. Allereerst hebben we lang gedacht dat alle vormen van schaalgrootte leidden tot schaalvoordeel, maar dat bleek niet het geval. Denk maar aan bureaucratie, wat toch vooral een vorm is van schaalnadeel: schaalgrootte, die niet leidt tot schaalvoordeel.
Lees het hele verhaal online of in ICT/Magazine van oktober.
