Het Kadaster neemt maatregelen om het risico op misbruik van gegevens uit openbare registers verder te verkleinen. Doel is om het zo moeilijk mogelijk te maken om ongeoorloofd toegang te verkrijgen tot gegevens, terwijl de registers van de instelling hun belangrijke maatschappelijke functie moeten kunnen blijven vervullen.
De maatregelen komen voort uit een opdracht van de minister van BZK (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening). Demissionair minister Hugo de Jonge schrijft dat in een Kamerbrief.
Vanaf begin 2024 stelt het Kadaster inloggen met eHerkenning verplicht voor Kadaster-online, het platform voor professionele gebruikers. Op korte termijn krijgt de huidige methode van logging, monitoring en vastlegging van bevragingen door gebruikers in de registers van de instelling verdere uitbreiding en versterking.
Het Kadaster beperkt daarnaast de mogelijkheid om te zoeken op naam tot vijf beroepsgroepen die deze functie vanwege hun werk moeten kunnen gebruiken. Het gaat om notarissen, deurwaarders, makelaars, financiële ondernemingen en overheidsorganisaties. Verder onderzoekt het Kadaster de mogelijkheid om meer persoonsgegevens tijdelijk af te kunnen schermen.
Aanleiding
Aanleiding voor de maatregelen is onderzoek van RTL Nieuws waaruit bleek dat het te makkelijk is om een account te kunnen krijgen op basis van een KvK-nummer en een rekeningnummer van een willekeurig bedrijf, waarmee iemand vervolgens op naam kan zoeken naar bijvoorbeeld adresgegevens. Het Kadaster voerde daarop al een extra verificatie in door inloggegevens niet alleen per mail te verstrekken, maar ook naar het adres te sturen dat hoort bij het KvK-nummer.
Zakelijke gebruikers die buiten de vijf beroepsgroepen vallen die nu toegang mogen hebben, kunnen per situatie een aanvraag indienen. Ze krijgen dan toegang tot de functie ‘zoeken op naam’ voor dat specifieke geval. Het Kadaster zal deze aanvragen individueel toetsen op een gerechtvaardigd belang.
Voor deze wijziging is, net als voor het beperken van zoeken op naam, een wijziging van het Kadasterbesluit nodig. Vanwege het grote maatschappelijke belang wil de Jonge deze wijziging met terugwerkende kracht in werking laten treden. De bedoeling is dat de maatregelen per half
oktober 2023 gaan starten.
Het zoeken op objectadres blijft ongewijzigd voor alle gebruikers mogelijk. Zo blijft de transparantie en rechtszekerheid rondom registergoederen en de vastgoedmarkt in alle gevallen gewaarborgd en voor iedereen inzichtelijk.
Overigens is Doxing (opzoeken van persoonsgegevens en dit gebruiken om personen thuis op te zoeken en te intimideren) vanaf 1 januari volgend jaar strafbaar. “Ik vind het opzoeken en verspreiden van persoonsgegevens met de bedoeling te willen intimideren of te bedreigen een kwalijke en onacceptabele zaak,” stelt de Jonge in de Kamerbrief. “Het is goed dat dit per 1 januari strafbaar wordt gesteld. De registers van het Kadaster vervullen een belangrijke maatschappelijke functie -en moeten die kunnen blijven vervullen.”
Maatregelen
Het Kadaster nam na melding door de journalist en voorafgaande aan de berichtgeving over een lek (een kwetsbaarheid in de toegang tot kadaster Online) in de pers direct maatregelen. Zo krijgt iedereen die een account aanvraagt de inloggegevens inmiddels gescheiden toegestuurd (via e-mail en via post) en op het adres dat behoort bij het KvK-nummer van de aanvrager.
Daarnaast is het Kadaster begonnen alle bestaande accounts door te lichten. Verder gaat het Kadaster inloggen via eHerkenning per begin volgend jaar verplicht stellen voor gebruikers die via KOL (en andere mogelijkheden) kunnen zoeken op naam in registers van het Kadaster. Het Kadaster faciliteert reeds eHerkenning, maar voor verplicht gebruik is het ook nodig dat ketenpartners daarop zijn ingericht. Niemand kan dan meer anoniem bij de registers. Naast de bestaande logging
van wie welke gegevens opvraagt, zal het Kadaster verder de monitoring op KOL uitbreiden.
Lees ook:
- Digitale medewerkers voor gemeentelijke belastingdiensten
- Gebruik persoonsgegevens voor intimidatie wordt strafbaar
