In supply chain processen zit traditioneel veel inefficiëntie. Ketensamenwerking komt maar moeizaam van de grond, niet in de laatste plaats omdat partijen hun data niet willen delen. IT biedt al jaren kansen om deze inefficiënties te lijf te gaan, maar de sense of urgency werd nooit of onvoldoende gevoeld. Nu de snelwegen dichtslibben en vervuilende vrachtwagens de binnensteden niet meer in mogen, zien partijen dat het roer om moet. Traditionele logistieke dienstverleners lijken nog altijd langzaam te bewegen, en dus is het een ideale timing voor startups om een voet tussen de deur te krijgen.
We gebruiken al jaren de woorden supply chain en ketensamenwerking, maar in de praktijk opereren de verschillende spelers in zo’n keten nog altijd als silo’s. Het is daarom niet gek dat de helft van de vrachtwagens leeg rijden, dat processen ondoorzichtig zijn, dat er veel handwerk in processen zit en dat er een chronisch tekort is aan data bij het nemen van beslissingen. Allemaal terreinen waar IT bij kan helpen.
Transportmatching
Een markt die op het punt van openbreken staat, is die van de transportmatchingplatformen. Deze platformen brengen vraag naar en aanbod van transportcapaciteit bij elkaar en maken daarmee de markt transparant, waardoor het voor transporteurs gemakkelijker wordt om ladingen te combineren en niet meer leeg te rijden. Nu de economie weer in overdrive staat en een capaciteitstekort dreigt, is dit hét moment om dit al jaren voor de deur staande businessmodel eindelijk te omarmen. Overal in Europa duiken daarom start-ups op. Wie gaat winnen, is nu nog onduidelijk, maar dat er uiteindelijk maar een paar platformen kunnen overblijven, staat als een paal boven water. Daarom proberen startups zich uit alle macht te onderscheiden van hun concurrenten. De ene richt zich primair op verladers met software om een transporttender te vereenvoudigen (het Nederlandse TenderTool is hier een voorbeeld van); de volgende legt de nadruk op het tracken en tracen van lading en inzichtelijk maken van transportactiviteiten (zoals het Vlaamse Transmate); weer een ander gaat zelfs zo ver dat je via het platform geen onderliggende transporteur zoekt, maar dat je als verlader zaken doet met het platform zelf (zoals het Duitse bedrijf Cargonexx). En dan zijn er natuurlijk nog de partijen die zich houden bij de kern van dit concept: een marktplaats voor transportcapaciteit (een voorbeeld is het Franse bedrijf FretLink). Lading combineren kan niet alleen bij wegtransport, maar ook bij zeetransport (bijvoorbeeld Shypple), bij first and last mile delivery (een voorbeeld is Urbantz) en zelfs bij warehousecapaciteit (Stocksports).
Blockchain
Wie denkt aan transparantie in de logistieke keten, denkt uiteraard ook aan blockchain. Dit is immers een technologie bij uitstek om met meerdere ketenpartners ‘one single version of the thruth’ te creëren. Waar verladers en vervoerders nog een beetje afwachtend zijn, roeren leveranciers zich op alle fronten. Natuurlijk doen de grote it-leveranciers, implementatiepartners en adviesbureaus mee, evenals ERP-spelers. Organisaties als TNO en technische universiteiten (Delft, Eindhoven) bewegen zich eveneens op dit terrein. En dan zijn er nog talrijke startups die hopen een voet aan de grond te krijgen.
Een geliefde manier om de markt te onderzoeken is in de vorm van een consortium. Immers, het gaat om informatie delen in de keten, en dan is het wel handig als alle ketenpartners aan tafel zitten bij het ontwikkelen van een Proof of Concept. Hoe ingewikkeld dit in de praktijk is, laat de Rotterdamse haven zien. Havenbedrijf Rotterdam en de gemeente hebben samen een heus BlockLab opgericht om de ‘next generation logistics’ vorm te geven. De vraag is daarom of startups in deze complexe markt, die doorspekt is van politieke belangen, echt voet aan de grond gaan krijgen.
Slimmer voorraadbeheer
Startups maken meer kans als hun klanten individuele bedrijven zijn met een acuut probleem. Zo’n veelvoorkomend probleem is inventory management: hoeveel voorraad moet ik van welke producten in mijn warehouse leggen? En welke flexibiliteit moet er in de contracten zitten met de leveranciers van die producten, zodat ik er enerzijds voor kan zorgen dat ik geen out-of-stocks krijg, maar anderzijds niet steeds te kleine orders plaats met de bijbehorende hogere kosten? Deze vragen kan de software van de Nederlandse startup Optiply beantwoorden. Het is een zelflerend algoritme dat op basis van interne data (zoals verkoopcijfers, marketinguitgaven en geplande marketingspend) en externe data (zoals marktontwikkeling, marktaandelen en soms zelfs de weersverwachting) kan voorspellen hoe hoog de vraag de komende periode wordt en wanneer voorraden dus moeten worden aangevuld.
Een andere startup die zich met zelflerende algoritmen richt op slimmer voorraadbeheer is Retail Unity. Zij maken software voor retailers die fysieke winkels combineren met een online kanaal. Waar de meeste retailers de online klanten bedienen vanuit een apart warehouse, maakt Retail Unity ship-from-store mogelijk. Dit betekent dat online orders worden verstuurd vanuit de winkels, een zeer kostenbesparend concept mits je het goed uitvoert. De startup levert een ordermanagementsysteem uit de cloud dat rekening houdt met de karakteristieken van beide werelden. Het algoritme bekijkt welke winkel een klantorder het best kan versturen (daarbij wordt de klantvraag gematcht met de winkelvoorraad). Ook kan het bij eventuele retouren berekenen naar welke winkel de klant het item terug moet sturen.
Kortom, of het nu gaat om het voorspellen van de juiste bestelhoeveelheden, het inkopen van inbound of outbound transport of last mile delivery, vrijwel overal liggen kansen om met slimme IT inefficiënties uit de keten te halen en de transparantie te verhogen.
