Als eerste hogeschool in Nederland is de Hogeschool van Amsterdam gestart met een Center of Expertise rond Applied Artificial Intelligence. Bijzonder is dat studenten van alle faculteiten aan de Hogeschool via labs gaan leren hoe ze AI kunnen toepassen in hun vakgebied; van verpleegkunde en ICT tot de lerarenopleiding.
Binnen de Hogeschool van Amsterdam (HvA) waren docenten en onderzoekers in verschillende toepassingsgebieden al langere tijd bezig met AI. Nanda Piersma, scientific director bij het Center for Applied Artificial Intelligence aan de HvA, schreef samen met collega’s Pascal Wiggers en Martijn de Waal een plan om al deze initiatieven op een gestructureerde manier bij elkaar te brengen in een expertisecentrum. “Applied AI is significant anders dan academische AI. Waar in de wetenschappelijke wereld het ontwikkelen van innovatieve AI-algoritmes centraal staat, is het doel van applied AI vooral een succesvolle implementatie. Daarbij gaat het niet om het mooiste of beste algoritme, maar juist om het begrijpen van de toepassing van AI.”
Co-creatie
De kracht van het expertisecentrum zit erin dat niet alleen de AI-experts van de HvA betrokken zijn, maar dat die nauw samenwerken met experts uit het toepassingsgebied. “Co-creatie is het grote geheim om AI daadwerkelijk toe te passen in de wereld”, zegt Piersma. “AI kun je niet op een eigen kantoortje, in India of Polen doen. Je moet het doen samen met de mensen uit het werkveld waarin AI toegepast wordt.” De zeven labs die de HvA heeft opgericht in het expertisecentrum bestaan dan ook uit mensen met domeinkennis en experts die de algoritmes kunnen programmeren. “Dat biedt ons de unieke kans om bevindingen uit het ene lab te generaliseren, zodat het ook in andere domeinen toegepast kan worden. Bevindingen worden overdraagbaar naar een andere context.”
AI toepassen in vakgebied
In Nederland is een dringende behoefte aan meer kennis en talent rond AI, in het bijzonder vanuit het MKB en de publieke sector. Met het Center of Expertise of Applied Artificial Intelligence springt de HvA op deze behoefte in als onderdeel van het samenwerkingsverband AI Technology for People, waarmee Amsterdam flink inzet op AI-technologie. In AI Technology for people participeren onder meer Amsterdamse kennisinstellingen, de gemeente Amsterdam, Amsterdam Data Science en het Amsterdam Economic Board. “Ons streven is dat alle studenten van de Hogeschool de vaardigheden en kennis meekrijgen om AI te kunnen toepassen in hun eigen vakgebied”, zegt Piersma. Enerzijds draagt de HvA daarmee bij aan meer kennis over AI in de regio, en anderzijds bereidt het studenten beter voor op de toekomst, omdat veel beroepen door nieuwe toepassingen zullen veranderen. “Om de toepassing van AI in een domein succesvol te laten zijn, is het belangrijk dat mensen ermee leren werken en vertrouwd raken.” Daarom werkt het Center of Expertise (CoE) nauw samen met de projectdeelnemers tijdens het ontwikkelen en ontwerpen van het algoritme, zodat zij tijdens het project getraind worden en er direct mee aan de slag kunnen.
Trainingsprogramma voor adoptie
Die adoptie is een belangrijk doel voor het succes van het Center of Expertise. “Hoewel het eerste succes natuurlijk het centrum zelf is”, glimlacht Piersma. “Daarnaast willen we AI begrijpelijk maken, zodat mensen in het werkveld het eenvoudig adopteren. Dat doen we door oplossingen te ontwikkelen met domeinexperts en het trainingsprogramma. Zodoende kan een project klein beginnen, maar vervolgens kan het worden opgeschaald en kunnen mensen er zelf mee verder, zoals bijvoorbeeld die architecten.” Op de korte termijn wil het CoE succesvolle AI-producten met de markt ontwikkelen. Op de middellange termijn is het de bedoeling dat deze successen na de initiële start ook daadwerkelijk worden opgepakt en doorgezet in het werkveld. “En uiteindelijk hopen we dat mensen meer vertrouwen krijgen in hoe algoritmes voor hun kunnen werken. Dat het dichter bij de mensen komt en dat ze het omarmen.”
Landelijke norm
Om die doelen te kunnen bereiken is co-creatie een belangrijke voorwaarde. Samenwerking met verschillende coalities en organisaties moeten ervoor zorgen dat de toepassing van AI ook nationaal kan worden gepositioneerd. “Uiteindelijk willen we dat het concept van het CoE met zijn labs, de combinatie tussen AI en toepassing en het trainingsprogramma de landelijke norm gaat worden”, aldus Piersma. “Doordat we in de labs vanaf het allereerste begin met de praktijk bezig zijn, kunnen we AI op een begrijpelijke manier naar talloze domeinen brengen. En omdat we sterk focussen op de adoptie van de mensen die daadwerkelijk met de toepassing te maken krijgen, willen we AI ook borgen in het werkveld. Want je kunt wel allerlei mooie dingen bedenken, maar je bent nergens als de mensen die ermee moeten werken het niet begrijpen en het links laten liggen.”
Responsible AI
Vanuit het CoE gaat extra aandacht uit naar de ethische kant van AI. Want algoritmes kunnen bepaalde informatie uitsluiten, en dit pakt niet altijd wenselijk uit voor gebruikers. Via het Responsible AI Lab onderzoekt de Hogeschool hoe je inclusief en verantwoorde AI-oplossingen ontwerpt. “Dat betekent dat je gebruikers van je oplossing erbij betrekt, zodat ze weten wat er met hun data gebeurt en hoe dat gebeurt”, zegt Piersma. “Dat je ze een keuze geeft. We kunnen wellicht niet direct een alternatief bieden voor de big tech, maar we kunnen mensen wel leren over AI en ze daarmee gereedschap geven om zelf keuzes te maken. We leiden vijftigduizend studenten op aan de HvA, wanneer die allemaal beseffen hoe het anders kan, wordt responsible AI een olievlek die snel groot kan worden.”
Lees ook:
- Algoritmes versus intuïtie
- DATA INSIGHTS CONFERENCE 5 oktober 2021
