Bij het OK-bedrijf van het ziekenhuis was er een aparte ruimte waar het OK-personeel tussen 2 operaties in even rustig kon zitten, ontspannen, en iets lekkers eten, voordat de de volgende operatie zich aandiende. Bij de OK- kantine, zoals die werd genoemd, werkte jarenlang Nel, de “mama” van de OK’s, die als een moederkloek waakte over haar mensen. Ze kende iedereen, had voor iedereen een praatje, en maakte lekkere dingen klaar. Verse soep, gezonde broodjes en altijd een verse fruitsalade. De koffie was altijd vers, en de thee werd vers gezet.
Maar toen moest het ziekenhuis bezuinigen. Uiteraard verdween de OK-kantine als eerste, en ook Nel werd wegbezuinigd. De verse soep en de gezonde broodjes werden vervangen door een automaat in de wachtruimte, met chocoladerepen en gevulde koeken. De fruitsalade werd uiteraard helemaal van het menu geschrapt.
En het OK-personeel, dat werkte “gewoon” door; weg waren het gezonde tussendoortje, de gezellige kletspraatjes en de broodnodige ontspanning tussen 2 operaties in. Weg was Nel; en weg was de belangrijke arbeidsvoorwaarde die geen echte arbeidsvoorwaarde mocht heten.
De bezuiniging bereikte haar doel. Het management was tevreden, en de raad van bestuur was dat ook.
(Uiteraard werd er nog veel meer bezuinigd, maar voor het voorbeeld is dit voldoende.)
De moraal van dit kleine verhaaltje is: voor elke maatregel, elke verandering, elke aanpassing en elke bezuiniging is het van belang om in de schoenen te gaan staan van degene waarop de verandering impact heeft. Wat betekent de verandering voor degene die het treft? Wat zijn de gevolgen van de maatregelen voor de personen die ermee te maken hebben? Wat betekenen de bezuinigingen voor de mensen die erdoor worden getroffen?
In dit geval ging het om het OK-personeel. Een stressvolle baan met veel verantwoordelijkheid. Veel spanning, lange dagen, inspannend en vermoeiend werk. Meerdere operaties per dag. Dan is een beetje ontspanning tussen twee operaties in heel erg wenselijk.
Dit voorbeeld kan gemakkelijk worden opgeschaald naar de hele zorg; de hele zorg kampt met lange dagen, veel stress, veel verantwoordelijkheid, inspannend en vermoeiend werk.
En de bezuiniging uit het voorbeeld kan gemakkelijk worden geëxtrapoleerd naar een nieuw kwaliteitssysteem, een nieuw IT-systeem of een groot organisatieveranderingsproject.
Ook dan geldt: ga ‘ns staan in de schoenen van degene die ermee te maken heeft, er last van heeft, erdoor geraakt wordt.
Daarom is de oproep aan alle verandermanagers in de zorg: ga eens wat vaker in de OK-klompen van het OK-personeel staan, voordat je aankomt met veranderplannen en bezuinigingsvoorstellen ….
Inlevingsvermogen is geen agendapunt, maar een cruciale handelswijze, waardoor het managen van veranderingen (als het dan toch moet gebeuren), menselijker wordt, en de resultaten aanzienlijk beter zullen uitpakken. Met respect voor de mensen die ermee te maken krijgen.
Wie de schoen past, trekke hem aan …
Lees ook:
- Digitale transformatie gaat niet over ICT
- De businesscase is altijd positief (maar zijn er echt baten?)