Overheden elders in de wereld vragen steeds meer en vaker gebruikersgegevens op bij sociaal netwerk Facebook. Dat blijkt uit het transparantierapport van het sociale mediabedrijf dat elk half jaar verschijnt. De cijfers staan haaks op de Nederlandse overheid, die juist minder data opvroeg.
Wereldwijd was er in twee jaar geleden nog sprake van ruim 82.000 verzoeken om gegevens van gebruikers van het sociale netwerk. In de eerste zes maanden van dit jaar steeg dat met 56 procent naar ruim 128.000 verzoeken. In die tijd bleef het percentage waarbij daadwerkelijk sprake was van overhandigen van informatie aan overheden ongeveer gelijk.
IP-adressen
In 74,8 procent van de gevallen werd in de laatste zes maanden van 2017 gebruikersgegevens aan overheden verstrekt. In de eerste helft van 2019 was dat iets lager: namelijk 73,6 procent.
Het gaat vooral om namen, datum van aanmelding bij het netwerk, en hoelang de gebruiker daar actief is. In een enkel geval gaat een verzoek verder. Dan worden bijvoorbeeld IP-adressen opgevraagd of meer informatie gevraagd over op het netwerk geposte berichten.
Overheden willen met het opvragen van de gebruikersgegevens vooral zware criminelen opsporen, zo blijkt uit het rapport. Een groot deel van de informatie is dan ook bedoeld om te gebruiken in allerlei strafzaken.
Bij overheden gaat het vooral om een wettelijke procedure die wordt gebruikt om de verzoeken tot inzien van gebruikersgegevens in te dienen. Het gaat om zeker 90,5 procent van de gevallen. De overheid in kwestie had bijvoorbeeld in het overgrote deel van de gevallen een officieel bevelschrift. Slechts 9,5 procent van de data werd opgevraagd met een noodprocedure. Hiervoor wordt geen bevelschrift gebruikt.
Gedaald
In Nederland daalde het aantal dataverzoeken dus juist, terwijl ze naar verhouding vaker worden goedgekeurd. Verzocht de overheid in de laatste zes maanden van 2017 om 804 gebruikersgegevens van 1.359 accounts op het sociale netwerk; in de eerste zes maanden van dit jaar werden er 592 verzoeken voor 864 Facebook-accounts ingediend.
Dit aantal is ongeveer gelijk met die van de eerste helft van 2016. Toen verzocht de overheid van Nederland het netwerk 450 keer om data voor 758 Facebookaccounts.
Het aantal succesvolle verzoeken was in de eerste zes maanden van 2019 82 procent, een kleine 0,9 procent hoger dan het gemiddelde dat wereldwijd is gemeten. Dit percentage daalt door de jaren heen wel. Zo was het aantal succesvolle verzoeken in de laatste zes maanden van 2017 nog 92 procent. Dit was toen 17 procentpunt hoger dan het gemiddelde in de wereld.
Noodverzoeken
Wel steeg het percentage noodverzoeken van de Nederlandse overheid. Dit was in de laatste zes maanden van 2017 4,1 procent.
Begin dit jaar steeg dat naar 13,4 procent van de gevallen. Hiermee komt ons land juist weer boven het gemiddelde in de wereld.
Duitsland
De Duitse overheid is weer een heel ander verhaal. Facebook mag in Duitsland namelijk geen gebruikersdata meer verzamelen. Dat zei eerder dit jaar de Duitse tegenhanger van de ACM, het Bundeskartellamt, op grond van drie jaar onderzoek.
Ook gebruikers volgen op andere websites dan die van Facebook zelf, via de knop ‘vind ik leuk’ en gegevens van gebruikers koppelen tussen de andere Facebookbedrijven WhatsApp en Instagram is vanaf volgende maand verboden. Alleen na specifieke toestemming mag de techreus data tussen de divisies van het bedrijf verzamelen.
